جلوگیری از فیلتر شدن سایت

جلوگیری از فیلتر شدن سایت و انواع فیلترینگ یا سانسور اینترنت

جلوگیری از فیلتر شدن سایت امری است که اگر به فکر آن نباشید ممکن است به صورت ناگهانی برای شما رخ دهد و در این شرایط سردرگم و دستپاچه شوید. اما جای نگرانی نیست، شما می‌توانید با به کمک راهکارهایی که در ادامه این مطلب می‌گوییم به فکر جلوگیری از فیلتر شدن سایت باشید یا اگر این اتفاق برای شما رخ داد برای رفع فیلترینگ سایت اقدام کنید.

سانسور اینترنت

سانسور اینترنت (Internet censorship) یا فیلتر اینترنتی یا فیلترینگ به معنی محدود کردن دسترسی کاربران اینترنت به وب‌سایت و خدمات اینترنتی است که از دیدگاه متولیان فرهنگی و سیاسی هر کشور برای مصرف عموم مناسب نیست. اِعمال فیلترینگ اینترنت معمولا توسط ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی انجام می‌شود اما تعیین سطح، مصادیق و سیاست‌های فیلترینگ با حکومت‌هاست. کشورهای کره شمالی، ایران، چین، بلاروس، میانمار، کوبا، مصر، عربستان، سوریه، تونس، ترکمنستان، ازبکستان و ویتنام از بزرگت‌ترین سانسور کنندگان اینترنت در جهان هستند.

تفاوت فیلترینگ و مسدود سازی

بیشتر کاربران فیلترینگ و مسدود بودن وب‌سایت را یکی می‌دادنند. اما باید توجه کنید که معنی فیلترینگ و مسدود سازی وب‌سایت با یکدیگر کاملا متفاوت هستند. هنگامی که یک وب‌سایت فیلتر می‌شود، کاربران قادر هستند با تغییر آدرس آی‌پی کشور و استفاده از VPN به وب‌سایت دسترسی داشته باشند. اما زمانی که یک وب‌سایت مسدود می‌شود، هیچ فردی حتی مالک وب‌سایت اجازه ورود به وب‌سایت یا دسترسی به فضای میزبانی سایت نخواهد داشت. مسدود سازی وب‌سایت معمولا توسط دولت و با دستور صریح قضایی برای بستن یک سرور یا وب‌سایت صادر می‌شود.

فیلترینگ در ایران

سانسور اینترنت یا فیلترینگ در ایران بر اساس قوانین مصوب در مجلس شورای اسلامی تصویب می‌شود و محدوده وسیعی از شبکه‌های اجتماعی و وب‌سایت‌های اینترنتی‌ از پورنوگرافی گرفته تا سیاسی را شامل می‌شود. گرچه قوانین فیلترینگ و مسدود سازی وب‌سایت‌ها در مجلس شورای اسلامی تصویب می‌شود، ولی روند آن به ویژه برای وب‌سایت‌های سیاسی و شبکه‌های اجتماعی به درستی مشخص نیست و سیاست‌های آن غیر شفاف است. سازمان مردم‌نهاد خانه آزادی (NGO) که با بودجه دولت فدرال آمریکا در زمینه پژوهش و پشتیبانی از دمکراسی، آزادی‌های سیاسی و حقوق بشر فعالیت می‌کند در گزارش سالانه 2021 خود مورد آزادی اینترنت در جهان یک گزارش تهیه کرد که بر اساس آن ایران پس از دو کشور چین و میانمار، بیشترین محدودیت‌ها را در زمینه اینترنت اعمال می‌کند.

انواع فیلترینگ در دنیا

فیلترینگ یا سانسور اینترنت انواع مختلفی دارد و برای جلوگیری از فیلتر شدن سایت باید انواع مختلف فیلترینگ را بشناسید تا اقدام مناسب را برای جلوگیری از فیلتر شدن انجام دهید.

فیلترینگ معکوس یا تحریم

این نوع فیلترینگ از سمت ارائه دهنده خدمات انجام می‌شود. سرور ارائه دهنده خدمات، پیش از ارائه هر نوع خدماتی ابتدا آدرس آی‌پی کاربر را بررسی می‌کند و در صورتی که در لیست سیاه قرار نداشت و متعلق به یک کشور تحریم شده نبود، به کاربر خدمات می‌دهد در غیر این صورت از ارائه خدمات سر باز می‌زند. پس از اعمال تحریم‌ها علیه ایران، مسدود سازی آدرس آی‌پی‌های اینترنت کشور ایران افزایش یافت و بسیاری از وب‌سایت‌های اینترنتی از ارائه خدمات به کاربران ایرانی ممانعت کردند و دسترسی به آن وب‌سایت‌ها تنها از طریق تغییر IP یا استفاده از فیلترشکن امکان‌پذیر است. وب‌سایت‌هایی مانند:

• developer.android.com/studio
• freepik.com

همچنین امکان دانلود فایل‌های نرم‌افزاری شرکت‌هایی مانند NVIDIA, AMD, Adobe, AVG, AVAST, Symantec, McAfee ,MATLAB برخی از خدمات گوگل، برخی از خدمات مایکروسافت، ESET و Oracle از درگاه اصلی این شرکت‌ها توسط آی‌پی‌های ایران امکان‌پذیر نیست و علاوه بر بسته شدن این سایت‌ها توسط خود این شرکت‌ها در ایران، برخی از این شرکت‌های فناوری و تکنولوژی، سرور مادر خود را نیز به روی ایرانیان بسته‌اند.

فیلتر کردن سایت از طریق DNS

در حقیقت سیستم نام دامنه یا DNS هر نام دامنه را با آدرس آی‌پی متناظر خود متصل می‌کند. برای نمونه نشانی IP وب سایت گوگل 173.194.33.104 است که برای دسترسی وب سایت گوگل می توانید نشانی IP یا نام دامنه آن یعنی www.google.com را استفاده نمایید. در صورتی که سرور DNS در لیست سیاه قرار داشته باشد، تمامی درخواست‌ها غیرمجاز بوده و کل دامنه فیلتر خواهد شد.

فیلترینگ از طریق پروکسی

در این روش تامین کننده خدمات اینترنتی دسترسی مستقیم به اینترنت را محدود کرده و کاربر را ملزم به استفاده از پروکسی سرور می‌کنند. در صورتی که شرکت ارائه دهنده خدمات اینترنت از پروکسی واسط اجباری استفاده کند، برای دسترسی به اینترنت باید در تنظیمات مرورگر وب یا سایر نرم‌افزارهایی که از اینترنت استفاده می‌کنند، نشانی پروتکل اینترنت پروکسی سرور را وارد کنید. در این حالت تمام درخواست ها به پروکسی سرور ارسال می‌شود و در صورت مجاز بودن درخواست، پروکسی سرور صفحه مورد نظر را دانلود و در نهایت برای شما ارسال می‌کند.

فیلتر کردن سایت از طریق درگاه

درگاه یا پورت، مانند گذرگاهی است که سرور توسط آن خدمات خود را ارائه می‌دهد. در صورتی که یک پورت مسدود شود، تمام خدماتی که از طریق آن درگاه ارائه می‌شده، غیر قابل دسترسی می‌شود. معمولا پورت‌های متداول پروکسی از جمله 80، 1080، 8080 و 3128 همیشه مسدود می‌باشند.

فیلترینگ به وسیله مسیریاب

در این نوع فیلترینگ در قسمت انتهایی شبکه (Gateway)، مسیریاب به نحوی تنظیم می‌شود که ترافیک خروجی شبکه به سمت یک سیستم فیلتر کننده هدایت شود. تمام درخواست‌ها از این سیستم عبور داده می‌شود و در صورت وجود وب‌سایت یا کلمات غیرمجاز، جریان اطلاعات مسدود می‌شود.

فیلترینگ به کمک سانسور افزارها

این نرم‌افزارها معمولا در منزل، مدارس یا دانشگاه‌ها برای کنترل کاربران مورد استفاده قرار می‌گیرند تا به تمام محتوای اینترنت دسترسی نداشته باشند.

فیلترینگ سیاه و فیلترینگ سفید

در فیلترینگ سیاه، یک فهرست وجود دارد که شامل نشانی آدرس‌های آی‌پی، وب‌سایت‌ها یا کلمات کلیدی هست که دسترسی به آن‌ها غیرمجاز است. دسترسی به سایر وب‌سایت‌هایی که در لیست سیاه وجود ندارند، مجاز می‌باشد. فیلترینگ سفید برعکس لیست سیاه عمل می‌کند. یعنی یک فهرست وجود دارد که شامل آدرس‌های آی‌پی، وب‌سایت‌ها یا کلمات کلیدی و تنها دسترسی به این آدرس‌ها مجاز است و دسترسی به سایر وب‌سایت‌هایی که در این لیست قرار ندارند، غیرمجاز است. فیلترینگ مرکزی که هم‌اکنون در ایران استفاده می‌شود از نوع فیلترینگ سیاه است.

جلوگیری از فیلتر شدن سایت

حال که با انواع فیلترینگ اینترنت و مسدود سازی سایت آشنا شدید، بهتر است به سراغ راهکارهایی برای جلوگیری از فیلتر شدن سایت برویم.

مجوز ساماندهی کسب و کار اینترنتی

یکی از مجوزهایی است که برای کسب و کارهای اینترنتی دریافت می‌شود. دریافت این مجوز باعث می‌شود تا مشتریان به شما اعتماد بیشتری داشته باشند. از دیگر مزایای داشتن مجوز ساماندهی کسب و کار اینترنتی این است که، در صورت انتشار محتوای مجرمانه یا خلاف قوانین، با فیلترینگ سریع مواجه نخواهید شد؛ بلکه ابتدا اخطار دریافت می‌کنید و تنها باید موضوع نامناسب را از سایت حذف کنید. به طور کلی برای جلوگیری از فیلتر شدن ناگهانی سایت خود یا رفع فیلترینگ وب‌سایت نیاز به دریافت مجوز ساماندهی کسب و کار اینترنتی دارید.